دانشکده پرستاری

دانشيار انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور گفت: در فصول سرد سال به علت كمتر شدن ويتامين D ناشي از تابش آفتاب بروز ديابت بيشتر مي شود زيرا قندخون با كاهش ويتامين D افزايش مي يابد.
به گزارش فارس با توجه به شيوع بالاي ديابت در ايران و عوارض متعدد اين بيماري و هزينه هاي هنگفتي كه بر جوامع تحميل مي كند همچنين با وجود اينكه راه هاي متعددي براي كنترل ديابت وجود دارد اما اين بيماري همچنان به عنوان يكي از مشكلات عمده بهداشتي و سلامتي در سطح جهاني مطرح است.
توجه به تغذيه بيماران به عنوان يكي از اصلي ترين راه هاي كنترل اين بيماري براي كنترل بهتر قند خون و پيشگيري از عوارض متعدد و مخرب ديابت و افزايش كيفيت زندگي بيماران ضروري است.
نقش ويتامين D، افزايش ترشح و عملكرد انسولين و نيز كاهش مقاومت به انسولين است همچنين مصرف روزانه دوغ غني شده با ويتامين D يا بدون كلسيم وضعيت تن سنجي و گليسمي بيماران ديابت نوع 2 را بهبود مي بخشد.
كمبود ويتامين D يكي از نكات مورد توجه در سيستم هاي بهداشتي محسوب مي شود، مطالعات فراواني شيوع گسترده كمبود و عدم كفايت اين ويتامين در افراد سالم و بيمار را نشان مي دهد برآورد شده است كه يك ميليارد نفر در جهان به درجاتي از كمبود ويتامينD مبتلا هستند.
¤ ديابت شايع ترين اختلالات غدد درون ريز
ديابت يكي از شايع-ترين اختلالات غدد درون ريز در سراسر دنياست؛ ديابت نوع 2 با افزايش مرگ و مير و كاهش كيفيت زندگي همراه است و بنابراين بار اقتصادي زيادي را بر سيستم هاي بهداشتي و جامعه تحميل مي كند.
اين بيماري ممكن است به بسياري از عوارض ميكرو وماكروواسكولار منجر شود كه به صورت كوري، مشكلات كليوي، بيماري هاي قلبي و نروپاتي ظاهر مي شوند. بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 در مقايسه با افراد سالم 4برابر بيشتر در معرض خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي قرار دارند.
مطالعات آينده نگر هم بين مصرف كلسيم و ويتامين D دريافتي با كاهش خطر بروز ديابت يك ارتباط منفي را نشان مي دهند. بهبود وضعيت ويتامين D و كلسيم در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 مي تواند با بهتر شدن وضعيت گليسمي آنها همراه باشد.
¤ كمبود ويتامين D موجب بروز ديابت مي شود
تيرنگ نيستاني دانشيار انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور در اين باره اظهار مي دارد: برخي مطالعات توصيفي و مقطعي ارتباط كمبود ويتامين D با بروز ديابت و عواقب ديررس ديابت را نشان داده است كه بروز بيماري هاي قلبي و عروقي و گرفتگي رگ ها از جمله عوارض ديابت است.
به گفته وي در سال 87 تحقيقي در انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور تصويب شد و ارزيابي اثربخشي ماده غذايي غني شده با ويتامين D ثابت گرديد.
دانشيار انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور افزود: در فصول سرد سال كه نور آفتاب كمتر تابش پيدا مي كند بروز ديابت بيشتر مي شود و اين امر نشان دهنده اين است كه ويتامينD در كاهش بروز ديابت تاثيرگذار است.
نيستاني اضافه كرد: بزرگسالان به 600 واحد و سالمندان به يك هزار واحد ويتامين D نيازمندند و پس از پايان 3ماه از تحقيق مشاهده شد كه افرادي كه دوغ غني شده با ويتامينDرا مصرف كرده اند، تغيير قند خون آنها قابل تامل بود.
وي عنوان كرد: افرادي در اين تحقيق بررسي شدند كه پس از 3ماه مقدار سديم خون آنها كاهش پيدا كرد در نتيجه فشارخون آنها نيز كمتر شد و حتي ميزان هموگلوبين اين افراد نيز افزايش پيدا كرده بود.
رابطه ديابت با سرما
دانشيار انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور ادامه داد: در فصول سرد سال بروز ديابت افزايش پيدا مي كند و گزارش شده است كه در فصل پاييز قند خون افزايش پيدا مي كند به دليل اينكه ويتامين D كم به بدن مي رسد.
مرتضي صفوي، عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان گفت: حدود 6ميليون نفر در ايران مبتلا به ديابت هستند و نيمي از آنها مبتلا به ديابت هستند كه خودشان خبر ندارند.
به گفته وي رژيم غذايي ديابتي ها علاوه بر تامين مواد مغذي لازم بايد به گونه اي باشد كه قند خون افراد كنترل شود و اگر از عوارض بروز ديابت نوع 2 پيشگيري شود مي توان از بروز بيماري هاي بعدي مانند نارسايي كليه، بيماري هاي چشمي و بيماري هاي قلبي و عروقي پيشگيري كرد.
ديابتي ها به جاي 3وعده غذا بايد 6وعده غذا بخورند
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان اضافه كرد: ديابتي ها براي كنترل قند خون به جاي 3وعده بايد 6وعده مواد غذايي مصرف كنند و نوع مواد قندي و نشاسته اي از اهميت زيادي برخوردار است و افراد ديابتي بايد ورزش مناسب انجام دهند و از قندهاي ساده كمتر استفاده كنند.
صفوي افزود: فيبرهاي غذايي در كاهش قند و چربي خون مفيد است؛ مصرف نان هاي سبوس دار مانند نان جو و گندم از بروز بيماري هاي قلبي و ديابت پيشگيري مي كند و براي پيشگيري از فشار خون افراد نان جو مصرف كنند.
وي افزود: اگر قند خون ناشتاي افراد بين 100 تا 125 باشد، اين افراد مبتلا به ديابت پنهان هستند و ممكن است 3 تا 5 سال آينده به ديابت آشكار مبتلا شوند.