دانشکده پرستاری

بنام عالم بي همتا

بسي خرسندم كه در دهمين همايش بزرگداشت پژوهشي و مقام محقق اين افتخار را دارم كه به عنوان خدمتگزار به تمام پژوهشگران و نخبگان عرصه سلامت تبريك عرض كنم، همه ساله در چنين ايامي به منظور تكريم مقام محقق و تحقيق و همچنين تشريح وضعيت فعلي دانشگاه و ارائه برنامه هاي آينده گرد هم مي آييم.

اين روزها به كرات در مجامع علمي و انجمن هاي نخبگان و سياستگزاران عرصه سلامت به عباراتي همچون علم و فناوري، توسعه هدفمند، كاربردي كردن علم، نوآوري و نقشه جامع علمي بر مي خوريم که توجه را به خود جلب مي­كنند. واقعاً چه مفاهيمي در پس اين كلمات نهفته است و چه مقاصدي دنبال مي شود؟ توليدات علمي كشور هم بيش از هر زمان ديگري خودنمايي مي كنند.1826 درصد رشد توليدات علمي كشور در سال گذشته و كسب مقام اول دنيا در اين شاخص و حفظ فاصله زياد با رتبه­هاي بعدي كه كشورهاي كره جنوبي و تايوان و تركيه و چين هستند، گواه اين مدعاست.

اكنون در حال رسيدن به جايگاهي هستيم كه نيازمند هدفمند كردن توسعه است.با يك درصد جمعييت دنيا 7/0 درصد علم دنيا را توليد مي­كنيم. يك سوّم اين ميزان علم را حوزه سلامت توليد مي­كند و دانشگاه علوم پزشكي قم به عنوان يكي از اجزاي توليد علم حوزه سلامت، با 110 مقاله علمي در حدود 2 درصد علم حوزه سلامت را توليد مي كند و به سرعت در مسير رشد و ترقّي قرار دارد و مي رود تا جايگاه والايي را كسب كند.

دانشگاه علوم پزشكي قم با كسب 100% امتياز شاخص هاي ارزيابي مجلات، 5/98 درصد امتياز سامانه علم و فناوري و بالاترين امتياز حاكميّت و رهبري دانشگاه ها مورد توجه مس‍ئولين وزارتي قرار گرفته و از اين بابت مورد تقدير قرار گرفته است.با وجود تغيير محاسبات و نحوه رتبه­بندي بر اساس نمره خام،در بين 17 دانشگاه علوم پزشكي تيپ 3، حائز رتبه بندي 4 شده است و حتي از چند دانشگاه تيپ 2 هم جلوتر بوده است. همچنين بر اساس شاخص مقاله به عضو هيأت علمي اين دانشگاه از ميزان 13/0 در سال 1384 به 83/0 در سال جاري رسيده است. اين در حاليست كه ميانگين اين شاخص در بين دانشگاه هاي همتراز 48/0 مي باشد.

مصوب شدن مركز آلاينده هاي محيطي و راه اندازي مركز تحقيقات سلولي و مولكولي و استفاده گسترده از نرم افزارها و زيرساخت­هاي اطلاع­رساني از دستاوردهاي جديد حوزه تحقيقات و فناوري محسوب مي شوند. همچنين تدوين و اجراي نظام جامع تحوّل پژوهشي، توسعه هدفمند تحقيقات دانشجويي و تدوين نقشه جامع علمي سلامت استان از برنامه­هاي مهم در دست اقدام حوزه پژوهش مي­باشد. در بخش كميته تحقيقات دانشجويي با وجود كمبود شديد فضاي آموزشي در تمام دانشكده ها فضاي لازم به دانشجويان براي راه اندازي واحد تحقيقات دانشجويي اختصاص داده شده است و واحد مركزي هم به سرپرستي سركار خانم مهران در مجتمع آموزشي آماده ارائه خدمات در عرصه­هاي مختلف: انجام طرح­هاي پژوهشي، ارائه مقالات چاپي و شركت در كنگره­ها، تورهاي علمي، كارگاه ها، چاپ كتاب، فعاليت وب سايت و شركت در همايش­ها به صورت گروهي و ايجاد غرفه­ها مي­باشد.

در واقع هدف اصلي ما از تقويت كميته تحقيقات دانشجويي ايجاد تفكر خلاق و نگاه حل مسأله در دانشجويان و آموزش الفباي تحقيق است تا در آينده بتوانند با اين نگاه به منظور رفع علل مشكلات تلاش كنند.

امّا در مورد نقشه جامع علمي سلامت استان كه در حال تدوين آن هستيم چند هدف دنبال مي شود:

الف)مأموريت­مدار كردن دانشگاه بر اساس توان و مزيت­هاي دانشگاه

ب)تعيين دائمي اولويت­ها

ج)تشكيل شبكه­هاي تحقيقاتي

د)استفاده بهينه از سامانه­هاي هوشمند به گونه اي كه هر اتفاق پژوهشي در محيط فناوري اطلاعات بيفتد و قابل رصد و پيگيري باشد.

و در نهايت هدف غايي تدوين يك الگوي اسلامي – ايراني توسعه علم است كه در آن در حوزه سلامت در افق 1404، 20000 مقاله و كسب رتبه اول در منطقه )(24كشور)و 33 درصد بودجه­هاي پژوهشي را خواهد داشت. اين در حالي است كه درحال حاضر 4/7 درصد از بودجه هاي پژوهشي كشور به حوزه سلامت اختصاص یافته و با اين بودجه يك سوم توليد علم كشور را بر عهده دارد.

شاه بيت نقشه، نظام ملّي نوآوري است. از حالت تصادف به برنامه تبديل مي شود و صدورعلم با نگاه حل مسائل داخل صورت خواهد پذيرفت. با اين نگاه تعاريف تحقيقات بنيادي و كاربردي دگرگون خواهد شد و در آن زمان رتبه اول منطقه را به صورت كيفي و هوشمندانه تصاحب خواهیم كرد. بر اين مبنا بومي­سازي مقدّمه توسعه فناوري خواهد بود و منطبق بر فرهنگ ايراني، ارزش­هاي اسلامي، نيازهاي كشور و برنامه هاي آتي.

البته چالش­هايي نيز در بين خواهد بود همچون بوروكراسي، نوع نگاه به علم غربي، مشكل كار تيمي در كشور، نقد­ناپذيري علمي، خطر بخشنامه­اي شدن نقشه، سوء برداشت از مفهوم توسعه به جاي تعالي، ضعف اخلاقی و ضعف حافظه سازمانی که باید با آنها به صورت منطقی برخورد و آنها را حل کرد.

در صورتی که غافل شویم کارگر علمی بی جیره و مواجب مجامع علمی یهودی خواهیم بود و این مجامع مفاهیمی چون ملی­رایی، تفکر پوزیتیوسیتی و تجربه­گرا، تفکر امانیستی، مفاهیم تکامل، تجدد و مدرنیزم، توسعه و جهانی شدن را به سادگی آنچنان که می خواهند به ما تحویل خواهند داد و این در واقع آغاز سقوط ما خواهد بود.

در مورد برنامه های هفته پژوهش هم به همت همکاران محترم پژوهشی دانشگاه با همکاری دانشکده بهداشت، برنامه های متعددی همچون نمایشگاه، نشست های تخصصی ( به عنوان نمونه نشست تخصصی آسیب­ شناسی پژوهشی بالینی در مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی شهید بهشتی(ره))، تورهای پژوهشی، نمایشگاه کتاب و برنامه های دانشکده ای و مراکز آموزشی و درمانی، طراحی شده است که به امید خدا اجرا خواهند شد. در ارتباط با همایش بزرگداشت هفته محقق، پژوهشگران برتر در دو حوزه هیات علمی و غیر هیات علمی، طرح­های دانشجویی، دانشکده برتر، مرکز تحقیقات برتر و طرح­های HSR برتر انتخاب و معرفی می­شوند. این مجموعه با کار گسترده دو کمیته علمی و اجرایی با حجم کار قریب به 5000 نفر ساعت حاصل آمده است که جای تقدیر و تشکر فراوان دارد.

همچنین امسال دانشگاه علوم پزشکی قم به دلیل توانمندی و قابلیت­های فراوان، متولی برگزاری همایش تقدیر از برگزیدگان استانی در روز شنبه 11/10/1389 خواهد بود. در پایان ضمن تشکر مجدد از تمامی دست­اندرکاران علمی و پژوهشی امیدوارم با توسعه همکاری­ها، بهره­گیری از فناوری­ها در دو حیطه کارایی و اثربخشی، برنامه­ریزی، نوآوری و ارتقای سرمایه انسانی در کنار حفظ ارزشهای اخلاقی و اسلامی شاهد رشد فزاینده­ و شایسته دانشگاه باشیم.

والسلام علیکم و رحمه ا.. و برکاته

دکتر علیرضا کوهپایی

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه