پیام معاون محترم تحقیقات و فن آوری دانشگاه به مناسبت هفته پژوهش
این روزها عبارت علم و فناوری در کنار نوآوری و خلاقیت بیش از هر کلام دیگری در سطح نخبگان جامعه شنیده می شود. شکل گیری مفاهیم توسعه دانش بنیان، حکمت بنیان و عدالت محور در سطح جامعه، گواه اهمیت و جایگاه رفیع علم و فناوری در ترسیم افق آینده کشور است.در این شرایط، ....
پیام معاون محترم تحقیقات و فن آوری دانشگاه
نقشه جامع علمی تحولی شگرف در نظام تحقیقات کشور
این روزها عبارت علم و فناوری در کنار نوآوری و خلاقیت بیش از هر کلام دیگری در سطح نخبگان جامعه شنیده می شود. شکل گیری مفاهیم توسعه دانش بنیان، حکمت بنیان و عدالت محور در سطح جامعه، گواه اهمیت و جایگاه رفیع علم و فناوری در ترسیم افق آینده کشور است.در این شرایط، طراحی و تصویب سند چشم انداز بیست ساله ی نظام جمهوری اسلامی ایران و مطرح شدن کسب رتبه اول منطقه ای در عرصه علم و فناوری در این سند و پیشینه سی ساله کسب و تولید دانش، انگیزه و توان لازم برای ایجاد یک نهضت علمی را فراهم کرده است.
تأکید مقام معظم رهبری بر سرعت بخشیدن در ایجاد این نهضت با محورهایی همچون الگوی اسلامی و ایرانی، کاربردی کردن علم، انطباق با نیازهای خودی، واقع بینی و وجود شاخص های کمی و کیفی، در تدوین نقشه جامع علمی کشور تجلی پیدا کرد.
در واقع نقشه جامع علمی کشور عبارت است از مجموعه ای جامع، هماهنگ و پویا از اهداف،سیاست ها، ساختارها و الزامات برنامه ریزی تحول راهبردی علم، فناوری و نوآوری مبتنی بر ارزش های اسلامی- ایرانی و آینده نگر برای دستیابی به اهداف چشم انداز بیست ساله کشور.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم پا وهم سو با سایر مراجع ذیربط در تولید دانش و فناوری در این حوزه به صورت جدی، فعال و پویا وارد عرصه شده است که از تدوین نقشه جامع علمی سلامت کشور، سند تحول و سند توسعه در حوزه سلامت و نقشه جامع سلامت به عنوان نقاط عطف این همت والا یاد می شود.حوزه سلامت، مجموعه کنشگران و فعالیت هایی را در بر می گیرد که با هدف اولیه ارتقای سلامت عمل می کنند. به این ترتیب حوزه سلامت متشکل از بخش دولتی و غیردولتی می باشد و در درون دولت نیز منحصر به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیست.فناوری به عنوان نقطه محوری نقشه سلامت، همه مداخلات در نظام سلامت، در سازماندهی، دسترسی، نظام پرداخت و همه ابزارهایی که برای ارتقای سلامت در داخل و بیرون از بخش مورد استفاده قرار می گیرند را شامل می شود. نوآوری نیز در واقع تبدیل ایده به کاربرد، محصول، خدمت اجتماعی، فرآیند صنعتی وتجاری جدید یا بهبود یافته است که می تواند قابل عرضه و دارای مشتری باشد
بدون شک تحقق جامعه ای سالم و سعادتمند در پرتو نظام سلامت پاسخگو، عدالت محور و نوآور با تحقق نقشه سلامت برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و نقشه جامع علمی سلامت کشور امکان پذیر خواهد بود. منطبق بر چشم انداز نظام سلامت در سال 1404 ، جمهوری اسلامی ایران کشوری است با مردمی برخوردار از بالاترین سطح سلامت و دارای عادلانه ترین و توسعه یافته ترین نظام سلامت در منطقه شامل آسیای میانه،قفقاز و خاورمیانه و کشورهای همسایه ) 24 کشور(.
جهت گیری های کلی که برای دست یابی به اهداف کلان و راهبردی نقشه جامع علمی سلامت پیشنهاد شده اند عبارتنداز :اولویت دادن به علم و فناوری پاسخگو به نیازهای سلامت جامعه،حضور مؤثر در عرصه بین المللی، تکمیل چرخه نوآوری، صیانت ازمنابع، شفافیت و پاسخ گویی، تحول نظام آموزش سلامت و تبدیل گفتمان علمی به گفتمان مسلط جامعه.
اگر قرار است تا سال 1404 به کسب جایگاه اول سلامت آحاد مردم در منطقه برسیم، بی شک از طریق بهره برداری دانش موجود و تولید علم و فناوری، محقق خواهد شد و این ماموریت توسط سیاست گزاران، بدنه کارشناسی و ستادی سازمان های دولتی و غیردولتی، گروه های علمی و مراکز دانشگاهی اعم از دولتی وغیر دولتی، مراکز تحقیقاتی )شامل پارک های علم و فناوری سلامت، مرکز رشد و فناوری( و واحدهای تحقیقات کاربردی )تحقیق و توسعه( اجرایی خواهد بود. برای نقشه شاخص هایی نیز تعریف شده است، وبدنه سلامت کشور نیز متولی بخشی از تولیدات علم ودانش کشور می باشد که شامل تولید 000/20مقاله علوم پزشکی نمایه شده در سال، ثبت سالانه 280 پتنت درحوزه سلامت،000/20پژوهشگر و پشتیبان پژوهشی در مراکز پژوهشی و دانشگاه های علوم پزشکی، فعالیت700 مرکز پژوهشی، 90 پژوهشگاه و مرکز رشد دولتی وغیر دولتی، فعالیت 60 پژوهشگاه و مرکز رشد، اختصاص سهمی معادل یک سوم اعتبارات پژوهشی کل کشور به پژوهش های سلامت و سرمایه گذاری پژوهش در علوم بنیادی به میزان25 %، در علوم کاربردی 35%، توسعه ای 30%، و در پژوهش های بازار سلامت 10% است.
دانشگاه علوم پزشکی قم در همین راستا و به عنوان بخشی از بدنه عظیم حوزه سلامت کشور به منظور ایجاد الگوی یک دانشگاه اسلامی در راستای رسالت ذاتی قم و قرار گرفتن در بین بیست دانشگاه برتر علوم پزشکی کشور در حیطه های آموزشی و پژوهشی و کاربرد دانش سلامت، تحول را در نظام پژوهشی خود آغاز نموده وفعالانه پیگیری می نماید. بر این مبنا در سال 1404دانشگاهی خواهیم بود موفق در تولید علم و فناوری و الهام بخش در زمینه های فرهنگی و برخورداراز فضای معنوی و مذهبی و سرآمد در استفاده ازفناوری های روز.
مدتهاست حرکت به سمت رشد و توسعه و تدارک زیرساخت های لازم را آغاز نموده ایم و راهبرد هایی همچون افزایش تعامل با سایر مراکز، صنایع و جامعه، حمایت از نخبگان و نخبه پروری، اهمیت دادن به اخلاق حرفه ای، افزایش مشارکت بخش خصوصی و سمن ها را نیز سرلوحه برنامه های خودقرار داده ایم و امیدواریم بتوانیم با تکیه بر توان اعضای محترم هیأت علمی، کارشناسان، محققان متخصص و متعهد و شایسته و با بسیج همه جانبه کلیه منابع و با بهره گیری از سرمایه های انسانی کارآمد، در جهت انجام پژوهش های بنیادی وکاربردی و تولید دانش، حرکت سازنده خود را ادامه دهیم و ضمن ارتقای جایگاه خود در بین دانشگاه های علوم پزشکی کشور و ادای دین نسبت به سهم تعریف شده دانشگاه مبتنی بر نقشه جامع علمی سلامت استان به عنوان قطب فرهنگ و معارف اسلامی ایفای نقش نماییم.
دکتر علیرضا کوهپایی
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی قم